Sprzedaż darowizny – czy darowiznę można sprzedać i jaki jest podatek?

Darowizna nieruchomości to popularna forma przekazywania własności, która pozwala na transfer mienia między osobami bez konieczności zawierania umowy sprzedaży. Wiele osób, które otrzymują nieruchomości w darowiźnie, zastanawia się, czy mogą je sprzedać, a jeśli tak, to jakie będą tego konsekwencje podatkowe. W tym artykule przedstawimy wszystkie istotne informacje dotyczące sprzedaży darowizny w postaci mieszkania, domu czy działki otrzymanej w darowiźnie, w tym kwestie podatkowe i formalności, które trzeba spełnić, aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek.

Czy darowiznę można sprzedać?

Przede wszystkim odpowiedzmy sobie krótko na to podstawowe pytanie: TAK, nieruchomość otrzymaną w darowiźnie można sprzedać. Po dokonaniu darowizny obdarowany staje się pełnoprawnym właścicielem nieruchomości, co oznacza, że może nią zarządzać według własnego uznania – wynająć, sprzedać, przekazać innym osobom, czy wykorzystać w inny sposób. Oznacza to, że po otrzymaniu nieruchomości w darowiźnie, nie ma potrzeby uzyskiwania zgody darczyńcy na jej sprzedaż.

Sprzedaż darowanej nieruchomości jest w pełni możliwa, jednak wiąże się z kilkoma aspektami prawnymi i podatkowymi, które należy wziąć pod uwagę. Ważne jest, aby wiedzieć, jakie są zasady opodatkowania sprzedaży nieruchomości otrzymanej w darowiźnie, zwłaszcza w kontekście okresu, który upłynął od jej nabycia.

Podatek od sprzedaży nieruchomości z darowizny, czyli po ilu latach można sprzedać darowiznę? 

Darowizna jest umową, w której strona darczyńcy zobowiązuje się do przekazania bezpłatnego świadczenia na rzecz jakiejś osoby, kosztem części swojego majątku. Akt darowizny przeniesienia własności nieruchomości musi zostać sporządzony na piśmie w formie aktu notarialnego, bowiem tylko w takiej formie będzie prawnie zobowiązujący. Warto wiedzieć, że darowizna jest obarczona podatkiem od 3% do 20%, a kwota podatku zależy m.in. od jej wartości  oraz stopnia pokrewieństwa między obdarowanym a  darczyńcą. Osoba która ją przyjmuje, może należeć do jednej z 3 grup:

1. I grupa podatkowa: małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, teściowie, zięć, synowa w ramach tej grupy wyróżnia się również grupę 0
2. II grupa podatkowa: zstępni rodzeństwa (np. dzieci siostry, wnuki brata), rodzeństwo rodziców (np. ciotki, wujowie), zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (np. mąż wnuczki)pozostałe osoby.
3. II grupa podatkowa: pozostali nabywcy

Jeżeli wartość darowizny jest niższa od kwoty wolnej od podatku, to nie zachodzi potrzeba jego opłacenia. Kwota przekazanych dóbr kumuluje się na przestrzeni 5 lat. Została przekazana już w tym okresie darowizna i robisz to kolejny raz? Jeżeli łączna wartość dóbr przekracza kwotę wolną od podatku, to konieczne będzie opłacenie należności do urzędu skarbowego.
Sprzedaż darowizny wiąże się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli sprzedaż nastąpi przed upływem 5 lat podatkowych od momentu jej nabycia. Zgodnie z przepisami prawa, jeśli od momentu otrzymania nieruchomości w darowiźnie minęło mniej niż 5 lat podatkowych, obdarowany musi zapłacić podatek dochodowy, który wynosi 19% od dochodu uzyskanego ze sprzedaży. Wówczas podatek od sprzedaży działki otrzymanej w darowiźnie oraz innych nieruchomości należy do obowiązku sprzedającego.

Sprawdź skup nieruchomości z problemami

Jak uniknąć podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości?

Chociaż sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat wiąże się z koniecznością zapłaty wysokiego podatku, istnieje sposób na uniknięcie tej opłaty. Jeśli obdarowany przeznaczy uzyskane ze sprzedaży nieruchomości środki na własny cel mieszkaniowy, może skorzystać z ulgi mieszkaniowej, która pozwala na zwolnienie z podatku dochodowego. Własny cel mieszkaniowy oznacza, że środki ze sprzedaży darowanej nieruchomości muszą zostać wykorzystane na zakup nowej nieruchomości, budowę domu, remont istniejącego mieszkania lub spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup nieruchomości przed jej sprzedażą.

Aby skorzystać z ulgi, środki muszą zostać wydatkowane na cel mieszkaniowy w ciągu 3 lat od końca roku, w którym nieruchomość została sprzedana. 

Co się dzieje, jeśli sprzedasz nieruchomość po 5 latach?

Jeśli sprzedaż nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat podatkowych od jej otrzymania, obdarowany nie będzie musiał płacić podatku dochodowego. Zgodnie z przepisami, po upływie 5-letniego okresu, sprzedaż nieruchomości z darowizny jest zwolniona z podatku dochodowego, co stanowi korzystną opcję dla osób, które planują sprzedaż w dłuższym okresie po otrzymaniu darowizny. Przykładowo, jeśli nieruchomość przekazana w darowiźnie została w styczniu 2020 roku, 5-letni okres podatkowy upłynie w 31 grudniu 2025 roku, a sprzedaż nieruchomości po tym terminie czyli przykładowo w 2026 roku nie wiąże się z koniecznością zapłaty podatku dochodowego.

Formalności związane ze sprzedażą nieruchomości otrzymanej w darowiźnie

Proces sprzedaży nieruchomości z darowizny (może to być dom otrzymany w darowiźnie, darowana działka, mieszkanie, itp.) jest podobny do sprzedaży nieruchomości zakupionej na rynku. Przede wszystkim, obdarowany musi posiadać odpowiednie dokumenty, które potwierdzają prawo do nieruchomości, takie jak akt notarialny potwierdzający darowiznę oraz dokumenty dotyczące stanu prawnego nieruchomości. Dodatkowo będzie potrzebny dokument z urzędu skarbowego świadczący o tym iż podatek od spadków i darowizn został uiszczony, przedawnił się lub nie był należny.

Następnie należy podpisać umowę przedwstępną sprzedaży, a po uzgodnieniu szczegółowych warunków transakcji – umowę sprzedaży u notariusza. Notariusz sporządza akt notarialny, który finalizuje transakcję. W przypadku sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat, warto wcześniej skonsultować się z notariuszem, aby omówić obowiązki podatkowe związane z transakcją.

Kiedy warto poczekać ze sprzedażą?

Jeśli masz możliwość, warto rozważyć poczekanie z sprzedażą nieruchomości otrzymanej w darowiźnie, aż upłynie 5 lat podatkowych od jej nabycia. W ten sposób unikniesz konieczności zapłaty podatku dochodowego, co może przełożyć się na wyższy zysk ze sprzedaży nieruchomości. W przypadku, gdy decyzja o sprzedaży darowanej nieruchomości jest pilna, warto rozważyć skorzystanie z ulgi mieszkaniowej lub współpracę z firmami zajmującymi się skupem nieruchomości na Śląsku i okolicach, które oferują szybką transakcję bez konieczności czekania na upływ okresu 5 lat.

Podsumowanie

Sprzedaż nieruchomości otrzymanej w darowiźnie jest możliwa i wiąże się z kilkoma ważnymi kwestiami prawnymi i podatkowymi. Najważniejszym aspektem jest okres 5 lat, po którym sprzedaż nieruchomości nie będzie już obciążona podatkiem dochodowym. W przypadku wcześniejszej sprzedaży, obdarowany musi liczyć się z koniecznością zapłaty 19% podatku dochodowego od wartości mieszkania, chyba że uzyskane środki zostaną przeznaczone na własne cele mieszkaniowe. Znajomość tych przepisów pozwala na podjęcie świadomej decyzji gdy zastanawiasz się czy darowiznę można sprzedać oraz uniknąć niepotrzebnych kosztów związanych z podatkiem.